มาตรฐาน IP คืออะไร?

มาตรฐาน IPX4, IPX7, IP67 กันฝุ่น กันน้ำได้อย่างไรบ้าง?

มาตรฐาน IP (IP Rating, IP Code, IP Standard) ชื่อเต็ม International Protection Standard คือ มาตรฐานที่บ่งบอกว่า อุปกรณ์ต่างๆ เช่น ลำโพงพกพา, หูฟังออกกำลังกาย ของเรานั้นสามารถป้องกันของแข็ง และของเหลวได้ในระดับไหน ซึ่งตัวเลข 2 หลัก ที่อยู่ด้านหลังของรหัส IP ก็คือ ตัวเลขที่บอกระดับการป้องกันของแข็ง และของเหลวนั่นเอง มาตรฐาน IP (Ingress Protection Rating)

ว่ากันด้วยเรื่องของมาตรฐาน IP ที่เราสมารถพบเห็นได้ทั่วไปจากอุปกรณ์, ผลิตภัณฑ์, หรือเครื่องเสียงต่างๆ หลายคนอาจจะสงสัยว่ามันคืออะไรกันแน่ เวลาอ่านข้อมูลของสินค้าแล้วไปเจอคำว่า IPX4, IP65, IP67 ฯลฯ วันนี้ Audiocity จะพาไปทำความรู้จักกับมาตรฐานตรงนี้กันดีกว่า เพื่อที่เวลาเพื่อนๆซื้อสินค้าไปใช้งานจะได้ซื้ออย่างถูกวัตถุประสงค์และใช้สินค้าได้อย่างมั่นใจ มาตรฐาน IP ก็คือ International Protection Standard เป็นมาตรฐานที่บ่งบอกว่าอุปกรณ์ตัวนั้น สามารถป้องกันของแข็งและของเหลวได้ในระดับไหน โดยเลขตัวแรกจะบอกถึงระดับการป้องกันของแข็ง และเลขตัวสุดท้ายจะยอกถึงระดับการป้องกันของเหลว

การป้องกันของแข็ง

ระดับ การป้องกัน
0 ไม่มีการป้องกันใดๆ
1 ป้องกันของแข็งที่มีขนาด 50 mm ขึ้นไป
2 ป้องกันของแข็งที่มีขนาด 12 mm ขึ้นไป
3 ป้องกันของแข็งที่มีขนาด 2.5 mm ขึ้นไป
4 ป้องกันของแข็งที่มีขนาด 1 mm ขึ้นไป
5 ป้องกันฝ่นได้ แต่อาจ มีฝุ่นเล็กน้อยเล็ดลอดเข้าไป โดยฝุ่นที่ลอดเข้าไปจะไม่มผลต่อการทำงานอุปกรณ์
6 ป้องกันฝุ่นได้สมบูรณ์

การป้องกันของเหลว

ระดับ การป้องกัน
0 ไม่มีการป้องกันใดๆ
1 ป้องกันหยดน้ำที่ตกกระทบในแนวตั้งกับตัวอุปกรณ์เท่านั้น
2 ป้องกันหยดน้ำที่ตกกระทบในแนวเฉียงรอบตัวอุปกรณ์ได้ทำมุมสูงสุด 15 องศาจากแนวตั้ง
3 ป้องกันละอองน้ำที่ตกกระทบในแนวเฉียงรอบตัวอุปกรณ์ได้ทำมุมสูงสุด 60 องศาจากแนวตั้ง
4 ป้องกันละอองน้ำที่ตกกระทบตัวอุปกรณ์ได้จากทุกทิศทาง
5 ป้องกันน้ำจากการฉีดที่ตัวอุปกรณ์ได้จากทุกทิศทาง
6 ป้องกันน้ำจากการฉีดแบบรุนแรงที่ตัวอุปกรณ์ได้จากทุกทิศทาง
6K ป้องกันน้ำจากการฉีดแรงดันสูงที่ตัวอุปกรณ์ได้จากทุกทิศทาง
7 ป้องกันการแทรกซึมของน้ำจากการแช่ตัวอุปกรณ์ในน้ำได้ที่ความลึกสูงสุด 1 m เป็นระยะเวลาสูงสุด 30 นาที
8 ป้องกันการแทรกซึมของน้ำจากการแช่ตัวอุปกรณ์ในน้ำได้แบบถาวร
9K ป้องกันน้ำจากการฉีดแรงดันสูงพิเศษที่ตัวอุปกรณ์ได้จากทุกทิศทาง ที่อุณหภูมิน้ำสูงสุด 80 °C

ตัวอย่างมาตรฐานการป้องกัน IP
มาตรฐาน IP หลักๆ ที่เห็นได้บ่อยครั้งในลำโพง หรือหูฟังออกกำลังกาย ไปจนถึงอุปกรณ์เครื่องจักรอื่นๆ เช่น

- IPX4 สามารถป้องกันละอองน้ำ จากเหงื่อ หรือฝน จากทุกทิศทางได้
- IPX7 สามารถป้องกันการแทรกซึมของน้ำจากการแช่ตัวอุปกรณ์ในน้ำลึกสูงสุด 1 เมตร เป็นระยะเวลาสูงสุด 30 นาที
- IP67 สามารถป้องกันฝุ่นได้สมบูรณ์ และสามารถป้องกันการแทรกซึมของน้ำจากการแช่ตัวอุปกรณ์ในน้ำลึกสูงสุด 1 เมตร เป็นระยะเวลาสูงสุด 30 นาที
- IP2X สามารถป้องกันการสัมผัสจากนิ้วมือได้ (หรือวัตถุที่มีขนาด 12 มม. ขึ้นไป)
- IP23 สามารถป้องกันการสัมผัสจากนิ้วมือได้ และสามารถป้องกันหยดน้ำจากแนวเฉียง 60 องศา จากแนวดิ่งได้
- IP54 สามารถป้องกันฝุ่นได้ แต่อาจมีฝุ่นเล็กน้อยเข้าไป
โดยที่ไม่ส่งผลใดๆ ต่อการทำงานของอุปกรณ์ และสามารถป้องกันละอองน้ำได้จากทุกทิศทาง
- IP55 สามารถป้องกันฝุ่นได้ อาจมีฝุ่นเข้าเล็กน้อย แต่ไม่ส่งผลต่อการทำงาน และสามารถป้องกันหยดน้ำจากทุกทิศทางได้
- IP65 สามารถที่จะป้องกันฝุ่นได้สมบูรณ์ และสามารถป้องกันน้ำจากการฉีดที่ตัวอุปกรณ์ได้จากทุกทิศทาง
- IP66 สามารถที่จะป้องกันฝุ่นได้สมบูรณ์ และสามารถป้องกันน้ำจากการฉีดแบบรุนแรงที่ตัวอุปกรณ์ได้จากทุกทิศทาง
- IP68 สามารถที่จะป้องกันฝุ่นได้สมบูรณ์ และสามารถป้องกันการแทรกซึมของน้ำจากการแช่ตัวอุปกรณ์ในน้ำได้แบบถาวร

ตัวอย่างเช่น:

- IPX7 = สามารถป้องกันการแทรกซึมของน้ำจากการแช่ตัวในน้ำลึกสูงสุด 1 เมตรในระยะเวลาสูงสุด 30 นาที
- IP54 = สามารถป้องกันฝุ่นได้ และสามารถป้องกันหยดน้ำจากทุกทิศทาง
- IP65 = สามารถที่จะป้องกันฝุ่นได้สมบูรณ์ และสามารถป้องกันน้ำจากการฉีดที่ตัวอุปกรณ์ได้จากทุกทิศทาง
- IP68 = สามารถที่จะป้องกันฝุ่นได้สมบูรณ์ และสามารถป้องกันการแทรกซึมของน้ำจากการแช่ตัวอุปกรณ์ในน้ำได้แบบถาวร

การป้องกันของแข็ง

ระดับ การป้องกัน
0 ไม่มีการป้องกันใดๆ
1 ป้องกันของแข็งที่มีขนาด 50 mm ขึ้นไป
2 ป้องกันของแข็งที่มีขนาด 12 mm ขึ้นไป
3 ป้องกันของแข็งที่มีขนาด 2.5 mm ขึ้นไป
4 ป้องกันของแข็งที่มีขนาด 1 mm ขึ้นไป
5 ป้องกันฝ่นได้ แต่อาจ มีฝุ่นเล็กน้อยเล็ดลอดเข้าไป โดยฝุ่นที่ลอดเข้าไปจะไม่มผลต่อการทำงานอุปกรณ์
6 ป้องกันฝุ่นได้สมบูรณ์

การป้องกันของเหลว

ระดับ การป้องกัน
0 ไม่มีการป้องกันใดๆ
1 ป้องกันหยดน้ำที่ตกกระทบในแนวตั้งกับตัวอุปกรณ์เท่านั้น
2 ป้องกันหยดน้ำที่ตกกระทบในแนวเฉียงรอบตัวอุปกรณ์ได้ทำมุมสูงสุด 15 องศาจากแนวตั้ง
3 ป้องกันละอองน้ำที่ตกกระทบในแนวเฉียงรอบตัวอุปกรณ์ได้ทำมุมสูงสุด 60 องศาจากแนวตั้ง
4 ป้องกันละอองน้ำที่ตกกระทบตัวอุปกรณ์ได้จากทุกทิศทาง
5 ป้องกันน้ำจากการฉีดที่ตัวอุปกรณ์ได้จากทุกทิศทาง
6 ป้องกันน้ำจากการฉีดแบบรุนแรงที่ตัวอุปกรณ์ได้จากทุกทิศทาง
6K ป้องกันน้ำจากการฉีดแรงดันสูงที่ตัวอุปกรณ์ได้จากทุกทิศทาง
7 ป้องกันการแทรกซึมของน้ำจากการแช่ตัวอุปกรณ์ในน้ำได้ที่ความลึกสูงสุด 1 m เป็นระยะเวลาสูงสุด 30 นาที
8 ป้องกันการแทรกซึมของน้ำจากการแช่ตัวอุปกรณ์ในน้ำได้แบบถาวร
9K ป้องกันน้ำจากการฉีดแรงดันสูงพิเศษที่ตัวอุปกรณ์ได้จากทุกทิศทาง ที่อุณหภูมิน้ำสูงสุด 80 °C